ΑΥΤΟ ΚΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΔΡΑΜΑ...ΑΓΓΕΛΑΚΙΑ ΣΤΑ ΑΖΗΤΗΤΑ...(ή μάλλον είναι περιζήτητα απο τις σπειρες ...οργάνων!

Χιλιάδες παιδιά έρμαια εγκληματιών εμπόρων

Της Ελένης Κωνσταντίνου

• 42 ασυνόδευτα παιδιά φιλοξενούνται στο «Σπίτι της Ελπίδας» στην Κύπρο
• Πάνω από 89.000 ασυνόδευτα παιδιά έφτασαν στην Ε.Ε. το 2015
• Το 2014 καταγράφηκαν 23.000 ασυνόδευτα παιδιά
• 10.000 παιδιά έχουν εξαφανιστεί εντός μερικών ωρών από τη στιγμή της εγγραφής τους και μόνο μερικά από αυτά έχουν βρεθεί από τότε.
• Πολλά παιδιά εξαφανίζονται πριν καταγραφούν τα στοιχεία τους από τις Αρχές.

Συγκλονίζουν οι αριθμοί για τα ασυνόδευτα παιδιά που κατακλύζουν την Ευρώπη. Ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, πάνω από 89.000 ασυνόδευτα παιδιά έφτασαν σε χώρες της Ε.Ε. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι πρόκειται για τη χειρότερη ίσως όψη της προσφυγικής κρίσης, δεδομένου του γεγονότος ότι τα ασυνόδευτα παιδιά είναι εκτεθειμένα στην εκμετάλλευση και την εμπορία. Την ίδια ώρα χιλιάδες είναι και τα παιδιά που, ενώ θα εντοπιστούν και θα οδηγηθούν σε παιδικές στέγες μετά, εξαφανίζονται χωρίς κανένας να γνωρίζει πού βρίσκονται. Μάλιστα, πολλοί από αυτούς που συλλαμβάνονται τώρα ως διακινητές προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη ήταν ήδη καταγεγραμμένοι στους φακέλους των Αρχών ασφαλείας ως μέλη συνδικάτων που σχετίζονται με το εμπόριο λευκής σαρκός.

Την ώρα που σε αρκετές χώρες της Ευρώπης το ζήτημα με τα ασυνόδευτα παιδιά λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις, η εικόνα στη χώρα μας είναι σαφώς καλύτερη.

Oπως μας ανέφερε η Αντρια Νεοκλέους, διευθύντρια του Ανθρωπιστικού Τμήματος του «Hope For Children» UNCRC Policy Center, αυτή τη στιγμή στην παιδική στέγη «Το Σπίτι της Ελπίδας», που δημιουργήθηκε με σκοπό να παρέχει στα ασυνόδευτα παιδιά ένα κατάλυμα και όχι μόνο, φιλοξενούνται 42 παιδιά. Την ίδια ώρα λόγω των αυξημένων αναγκών και στη χώρα μας έχει λειτουργήσει και 2η Στέγη. «Το Σπίτι της Ελπίδας» δομήθηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να παρέχει ολιστικές υπηρεσίες στα παιδιά, οι οποίες να ανταποκρίνονται σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς τους και να καλύπτουν στο μέγιστο δυνατό τις ανάγκες τους. Μία από τις παρεχόμενες υπηρεσίες είναι ο εντοπισμός μελών της οικογένειας και κατ’ επέκταση η οικογενειακή επανένωση. Βέβαια αυτή η διαδικασία δεν είναι απλή, αφού μπορεί να διαρκέσει αρκετό καιρό, ίσως και χρόνια.

Κατά το έτος 2015, συνολικά 13 παιδιά επανενώθηκαν με τις οικογένειές τους που διαμένουν σε χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ ακόμα περισσότερες αιτήσεις εξετάζονται. Επίσης, σε αρκετές περιπτώσεις, κατά το παρελθόν, υπήρξε οικογενειακή επανένωση με υπηκόους τρίτων χωρών. Αυτό κατέστη δυνατό μέσα από την εξαιρετική επικοινωνία και συνεργασία με τις εθνικές Αρχές, όπως η Υπηρεσία Ασύλου και ειδικότερα το Γραφείο Δουβλίνου που επιλαμβάνεται τέτοια αιτήματα, τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, που είναι ο κατά νόμο κηδεμόνας των ανηλίκων στα άλλα κράτη μέλη που παρείχαν τη γνώση και τεχνογνωσία τους τόσο κατά τη διάρκεια της εξέτασης των αιτήσεων αλλά και κατά τη μετάβαση των ανηλίκων στη χώρα προορισμού.

Η οικογενειακή επανένωση είναι μία από τις νομικές και διοικητικές διαδικασίες που επηρεάζουν στο μέγιστο τα παιδιά, σε συναισθηματικό, ψυχολογικό και αναπτυξιακό επίπεδο. Είναι επίσης και μία από τις πιο χρονοβόρες και συναισθηματικά φορτισμένες διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στη ζωή των παιδιών. Για να διασφαλιστεί ότι, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της διαδικασίας, τα παιδιά θα εξέλθουν από αυτή ακέραια, τα μέλη του προσωπικού παρέχουν στήριξη και καθοδήγηση, στα πλαίσια της εξειδίκευσής τους σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, επισημαίνει η Αντρια Νεοκλέους. Συγκεκριμένα, ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονταν στην Κύπρο έχουν επανενωθεί με τις οικογένειές τους σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία, τη Δανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Οπως επεσήμανε, ακόμα και μετά την επανένωση των παιδιών με τις οικογένειές τους το «Hope For Children» αλλά και οι συνεργάτες τους σε άλλες χώρες έχουν επικοινωνία μαζί τους, ώστε να διαπιστώσουν ότι όλα βαίνουν καλώς.

Παράλληλα, υπήρξε πρόσφατη μελέτη στην οποία εξετάστηκαν πρακτικές από επτά χώρες- το ΗΒ, την Ισπανία, την Ιταλία, το Βέλγιο, την Κύπρο, την Ιρλανδία και την Ελλάδα. Οι μελετητές καταγράφουν την απογοήτευσή τους ως προς τον τρόπο που οι χώρες που μελετήθηκαν χειρίζονται την εξαφάνιση ασυνόδευτων παιδιών. Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε η έλλειψη αποτελεσματικών διαδικασιών χειρισμού υποθέσεων εξαφάνισης ασυνόδευτων παιδιών, καθώς και η έλλειψη σχετικά με τις ευθύνες των εμπλεκόμενων υπηρεσιών. Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου οι πρακτικές που ακολουθούνται είναι σε γενικές γραμμές καλές, υπάρχει έλλειψη πόρων ή κινήτρων από μέρους των εμπλεκομένων επαγγελματιών, η οποία μπορεί να καθυστερήσει ή να εμποδίσει την κατάλληλη αντιμετώπιση της υπόθεσης.

Μια από τις πιο κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζονται είναι το παράπονο επαγγελματιών για ασυνέπεια στις μεθόδους συλλογής δεδομένων στις συγκεκριμένες χώρες και γενικότερα στην Ευρώπη, κάτι που δυσχεραίνει και κάνει την ανταλλαγή σχετικών πληροφοριών αναποτελεσματική. Πολλοί επαγγελματίες παραδέχτηκαν πως συχνά θεωρείται ότι τα παιδιά φεύγουν με τη θέλησή τους και ότι σπάνια διενεργείται η πρέπουσα εκτίμηση κινδύνου, αφήνοντας τα παιδιά εκτεθειμένα στην εκμετάλλευση και την εμπορία. Για την παρουσίαση αυτών των ευρημάτων και των βέλτιστων πρακτικών θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο μια εκπαιδευτική εκδήλωση για να καταστεί δυνατή η διάδοση αυτής της γνώσης και των πηγών σε επίπεδο πολιτών. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας πριν χαθεί για πάντα μια ολόκληρη γενιά ευάλωτων παιδιών.

H Δρ Karen Shalev Greene, διευθύντρια του Κέντρου Μελέτης για τα Εξαφανισμένα Ατομα στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ και συγγραφέας, δήλωσε: «Παιδιά μετανάστες που φθάνουν στην Ευρώπη δικαιούνται το ίδιο επίπεδο προστασίας όπως και κάθε άλλο παιδί. Ωστόσο, η εξαφάνισή τους αντιμετωπίζεται με λιγότερη σημασία από την εξαφάνιση ενός παιδιού που είναι πολίτης της ΕΕ. Πρέπει να αλλάξουμε αυτήν την αδιαφορία».

Από την πλευρά της η Επίτροπος για τα Δικαιώματα των Παιδιών, Λήδα Κουρσουμπά, σημειώνει ότι την πρώτη φορά που έφτασαν στην Κύπρο ασυνόδευτοι ανήλικοι εντοπίστηκαν πολλά κενά. «Υπήρχαν πολλά προβλήματα στην πρώτη εισροή, τα οποία είχαμε εντοπίσει και είχαμε κάνει ειδική έκθεση στους αρμόδιους υπουργούς», προσθέτει.

Σήμερα τα κενά που είχαν εντοπιστεί έχουν μειωθεί. Βέβαια ένα θέμα στο οποίο υπάρχουν ακόμη δυσκολίες είναι η εξακρίβωση της ηλικίας του παιδιού. «Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες που έχουν διεθνείς οργανισμοί που πρέπει να μάθουν να τις χρησιμοποιούν», λέει. «Πρέπει να καταλάβουμε», προσθέτει, «ότι αυτά τα παιδιά αναγκάζονται να φύγουν από τη χώρα τους γιατί βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση και είναι υποχρέωση τού κάθε ευνομούμενου δημοκρατικού κράτους να διασφαλίσει τα δικαιώματά τους». Το θέμα των ασυνόδευτων ανηλίκων παραμένει πάντα στην ατζέντα του γραφείου της και διευκρινίζει ότι ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός έχει ειδοποιήσει ότι η Κύπρος πρέπει να βρίσκεται σε ετοιμότητα γιατί μπορεί να υπάρξουν μεγαλύτερα κύματα προσφύγων προς την Κύπρο, λόγω αυτού που συμβαίνει, δυστυχώς, στα Βαλκάνια.

Περισσότερα από 10.000 παιδιά έχουν περάσει από την Ελλάδα

Την εκτίμηση ότι περισσότερα από 10.000 ασυνόδευτα παιδιά έχουν περάσει από την Ελλάδα ακολουθώντας το δρόμο της προσφυγιάς έκανε ο βοηθός συνήγορος για τα δικαιώματα του παιδιού, Γιώργος Μόσχος, σε συνάντηση για την προσφυγική κρίση που διοργανώθηκε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη. «Επισήμως έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα τον τελευταίο χρόνο 2.000 ασυνόδευτα παιδιά- τα οποία καταγράφονται ως ανήλικα κατά δήλωση.

Ωστόσο, οι Αρχές της ΠΓΔΜ έχουν καταγράψει, το ίδιο διάστημα, 20.000 ασυνόδευτα παιδιά, γεγονός άκρως αντιφατικό», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μόσχος. Απέδωσε δε τη μεγάλη απόκλιση αριθμών στο γεγονός ότι οι πρόσφυγες γνωρίζουν ότι, αν δηλώσουν ασυνόδευτοι στην Ελλάδα, μπαίνουν σε καθεστώς προστασίας μέσα από μια αργή διαδικασία, ενώ αυτοί θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους.

---

Εγκληματική υποδομή

Επίσης, σε ένα μεγάλο ρεπορτάζ της εφημερίδας Guardian, ο Μπράιν Ντόναλντ, διευθυντής προσωπικού της Europol, αναφέρει ότι μόνο στην Ιταλία, μετά την καταγραφή τους στις καταστάσεις των προσφύγων, έχουν χαθεί τα ίχνη 5.000 παιδιών, ενώ άλλα 1.000 έχουν χαθεί στη Σουηδία.

Ο Μπράιαν Ντόναλντ επισημαίνει ότι τα συνδικάτα του οργανωμένου εγκλήματος στοχεύουν τα παιδιά που είναι η πιο ευάλωτη ομάδα μεταξύ των προσφύγων.«Αναζητούμε περισσότερα από 10.000 παιδιά», λέει. «Σίγουρα δεν έχουν πέσει όλα θύματα των εγκληματικών οργανώσεων, κάποια από αυτά ίσως κατόρθωσαν να φτάσουν στις οικογένειές τους.

Ωστόσο δεν ξέρουμε πού βρίσκονται, τι κάνουν ή με ποιους ανθρώπους βρίσκονται». Η είσοδος ασυνόδευτων παιδιών από τη Συρία και τις άλλες εμπόλεμες περιοχές στην Ευρώπη είναι ένα από τα πιο σημαντικά και πιεστικά ζητήματα όσον αφορά την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Ο Μπράιαν Ντόναλντ μάλιστα, ανέφερε ότι τόσο στην Ουγγαρία, όσο και στη Γερμανία, η οποία είναι συχνός προορισμός των προσφύγων, έχουν γίνει πολλές συλλήψεις ατόμων, τα οποία προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν παιδιά πρόσφυγες.

«Υπάρχει μια τεράστια εγκληματική υποδομή, η οποία αναπτύχθηκε τους τελευταίους 18 μήνες με στόχο την εκμετάλλευση των προσφύγων», εξηγεί ο Ντόναλντ.«Στη Γερμανία και την Ουγγαρία έχουν γεμίσει οι φυλακές με ανθρώπους, οι οποίοι σχετίζονται με αυτού του είδους τη δραστηριότητα».

Οι εγκληματικές αυτές οργανώσεις ασχολούνται με την προώθηση παιδιών στο εμπόριο λευκής σαρκός και τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Μάλιστα, πολλοί από αυτούς που συλλαμβάνονται τώρα ως διακινητές προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη ήταν ήδη καταγεγραμμένοι στους φακέλους των Αρχών ασφαλείας ως μέλη συνδικάτων που σχετίζονται με το εμπόριο λευκής σαρκός.