Κοινή συνέντευξη Τύπου Αντιπροέδρου
της Κυβέρνησης και ΥΠΕΞ Ευ. Βενιζέλου με τον
ΥΠΕΞ της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου
Η ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΥΠΕΞ ΕΛΛΑΔΑΣ-
ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΈΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
ΑΧ. ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ: Σήμερα είχαμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε εδώ στην Άγκυρα, το φίλο και συνάδελφο, Υπουργό Εξωτερικών και Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης της Ελλάδος, κ. Ευάγγελο Βενιζέλο.
Θα ήθελα να τον ευχαριστήσω για το γεγονός ότι μία από τις πρώτες επισκέψεις μετά το διορισμό του στην θέση αυτή, την πραγματοποίησε στην Άγκυρα.
Αυτό αποτελεί μια σαφή εκδήλωση των καλών σχέσεων των δύο χωρών, που αναπτύχθηκαν ακόμα περισσότερο τελευταία και ως συνέπεια των συνόδων του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που πραγματοποιήσαμε τελευταία.
Σήμερα, καταρχήν, είχαμε την κατ’ ιδίαν συνάντηση και εν συνεχεία έγινε και η συνάντηση μεταξύ των αντιπροσωπειών των δύο χωρών, τις οποίες χαρακτηρίζουμε θετικές. Βεβαίως, τα θέματα που συζητήσαμε τα συνοψίσαμε σε τρία βασικά κεφάλαια : Το πρώτο κεφάλαιο ήταν οι διμερείς σχέσεις, το δεύτερο ήταν αυτό σχετικά με τις σχέσεις που έχουμε με την ΕΕ και το τρίτο είναι οι τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή.
Όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις θα πρέπει να σας πω ότι διατρέξαμε τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας και ότι το επόμενο Συμβούλιο θα πραγματοποιηθεί το προσεχές έτος στην Αθήνα. Θα πρέπει να σας πω ότι κι εγώ προτίθεμαι εντός του Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου να πραγματοποιήσω μια επίσκεψη στην Αθήνα, όπου κι εκεί θα μας δοθεί μια ευκαιρία να εξετάσουμε αυτά τα θέματα και να αποφασίσουμε για νέες συμφωνίες.
Ικανοποιεί πραγματικά όλους μας το γεγονός ότι υπάρχει ανάπτυξη στις εμπορικές, πολιτιστικές και τουριστικές σχέσεις, και στις σχέσεις στον τομέα της ενέργειας. Μια από τις περιπτώσεις είναι η συμφωνία για τους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου ΤΑP – ΤΑΝΑP που υπογράφτηκε τελευταία και δίνει μια καλή ευκαιρία για μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα της ενέργειας.
Σχετικά με τις διμερείς σχέσεις, υπογραμμίζω ότι αυτές βαίνουν όλο και καλύτερα. Συνεχίζονται οι διερευνητικές συνομιλίες αλλά και οι άλλες συνομιλίες που γίνονται κατά καιρούς. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να πω ότι ανταλλάξαμε απόψεις αναφορικά με την επίλυση του Κυπριακού, προκειμένου να κυριαρχήσει η ειρήνη, η ευημερία και η ηρεμία στη Μεσόγειο.
Βέβαια, όπως σας είπα και αρχικά, μιλήσαμε και για τις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ. Ειδικότερα, επειδή σε λίγους μήνες η Ελλάδα θα αναλάβει την προεδρία της ΕΕ, σήμερα βρήκαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για το θέμα αυτό. Συζητήσαμε για τα οικονομικά και πολιτικά θέματα με την ΕΕ και φυσικά για το θέμα των θεωρήσεων που παραμένει σε εκκρεμότητα. Ευχαριστήσαμε ιδιαίτερα την Ελλάδα για την υποστήριξη που παρέχει στην Τουρκία όσον αφορά την ένταξή της στην ΕΕ και ελπίζουμε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να παρέχει τη στήριξή της. Βεβαίως, η τελευταία δέσμη των θεμάτων που συζητήσαμε ήταν η Αραβική Άνοιξη και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, όπου αναπτύξαμε τις απόψεις και τις προσδοκίες μας.
Βέβαια ένα από θέματα που συζητήθηκαν ήταν οι τελευταίες εξελίξεις στην Αίγυπτο. Ανέπτυξα στο συνάδελφό μου την άποψή μου ότι πρέπει στη χώρα αυτή να επικρατήσει σεβασμός στην βούληση του λαού και την αντίληψή μας ότι επιβάλλεται να επικρατήσει ένα δημοκρατικό καθεστώς. Η κατάσταση έτσι όπως εξελίσσεται δεν μπορεί να παγιωθεί. Εμείς δεν υποστηρίζουμε στην Αίγυπτο ένα συγκεκριμένο άτομο. Υποστηρίζουμε τη δημοκρατία στη χώρα και ότι αυτό το καθεστώς δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει. Θα ήθελα να είμαστε όλοι σίγουροι για το ότι η δημοκρατία στην Αίγυπτο σύντομα θα αποκτήσει «σπονδυλική στήλη», θα πάψει να είναι η κατάσταση τόσο συγκεχυμένη και η δημοκρατία θα αποκτήσει βάση.
Συμφωνήσαμε με το συνάδελφό μου κύριο Βενιζέλο να έχουμε τακτικές συναντήσεις. Ίσως και μέσα στο καλοκαίρι να μας δοθεί η ευκαιρία να τα ξαναπούμε, γιατί υπάρχουν θέματα που ως γειτονικές χώρες πρέπει να τα συζητάμε συχνά.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Ευχαριστώ πάρα πολύ τον εκλεκτό συνάδελφο και φίλο κ. Νταβούτογλου για την πρόσκληση που μου απηύθυνε να επισκεφθώ την Άγκυρα. Η πρόσκλησή του μου έδωσε την ευκαιρία να είμαι σήμερα εδώ, λίγες μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου ως Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η επιλογή μου να είμαι σήμερα εδώ συμβολίζει τη σημασία που αποδίδουμε στις καλές ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Όπως πολύ ωραία περιέγραψε ο κ. Νταβούτογλου, το πρώτο αντικείμενο των συζητήσεών μας ήταν οι διμερείς σχέσεις. Οι επαφές ανάμεσα στις δύο Κυβερνήσεις στο πλαίσιο του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας αποδίδουν καρπούς. Αποφασίσαμε να οργανώσουμε το ταχύτερο δυνατό, κατά προτίμηση μόλις αρχίσει εξάμηνο της επόμενης Προεδρίας της Ελλάδας στην ΕΕ, την τρίτη συνάντηση υψηλού επιπέδου. Αποφασίσαμε επίσης να κινήσουμε, όπου χρειάζεται, τις εσωτερικές μας διαδικασίες, ώστε να κυρωθούν και να τεθούν σε ισχύ συμβάσεις που έχουν υπογραφεί στις δύο προηγούμενες συνόδους του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Η οικονομική μας συνεργασία, νομίζω ότι εμφανίζει τώρα ενδείξεις πολύ μεγάλης προόδου, αλλά έχουμε μπροστά μας τεράστιες δυνατότητες, στον τουρισμό, στις υποδομές, στις μεταφορές, στον χρηματοοικονομικό τομέα – σε όλα τα πεδία της πραγματικής οικονομίας.
Στον τουρισμό, ιδιαιτέρως, έχει πολύ μεγάλη σημασία να διευκολύνουμε τις θεωρήσεις ώστε να επιτρέψουμε τη διακίνηση των επισκεπτών μας από τη μία χώρα στην άλλη, στο πλαίσιο βεβαίως πάντα των ευρωπαϊκών υποχρεώσεών μας. Υπάρχουν, ωστόσο, επιπλέον δυνατότητες που πρέπει να τις αξιοποιήσουμε στο έπακρο.
Οι εξελίξεις σε σχέση με τους αγωγούς διέλευσης φυσικού αερίου είναι πάρα πολύ σημαντικές, γιατί και ο ΤΑP και ο ΤΑΝΑP αλλάζουν τα γεωγραφικά δεδομένα. Αποτελούν μια νέα πρόσθετη γέφυρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Είναι μια νέα παράμετρος όχι μόνο οικονομική, αλλά θα μου επιτρέψετε να πω και γεωπολιτική.
Βέβαια, οι διμερείς μας σχέσεις δεν έχουν μόνο την οικονομική και την πολιτική διάσταση, που είναι επίσης πάρα πολύ σημαντική, έχουν και την αμιγώς πολιτική, στην οποία αφιερώσαμε ένα σημαντικό μέρος της συζήτησής μας γιατί έπρεπε να κάνουμε μια ευρεία ανταλλαγή απόψεων και για το Κυπριακό και βεβαίως για το επίπεδο των πολιτικών σχέσεων των δύο χωρών. Αποφασίσαμε να συνεχιστούν οι γύροι των διερευνητικών συνομιλιών ανάμεσα στις δύο Κυβερνήσεις.
Το δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο είναι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Η Ελλάδα έχει κάνει την ιστορική επιλογή να στηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Για την Ελλάδα, αυτό είναι μια θεμελιώδης επιλογή και θα συμβάλλει στην προσπάθεια αυτή και κατά το εξάμηνο της ελληνικής Προεδρίας.
Για την Ελλάδα, μια ευρωπαϊκή Τουρκία, μια Τουρκία που κινείται μέσα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού νομικού και πολιτικού πολιτισμού και του ευρωπαϊκού κεκτημένου είναι ένας γείτονας που μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο, όχι μόνο για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, αλλά και για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, της περιοχής της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.
Τέλος, μιλήσαμε για τις εξελίξεις στον αραβικό κόσμο, ιδίως για τις εξελίξεις στην Αίγυπτο. Ο κ. Νταβούτογλου μας παρουσίασε τις εκτιμήσεις του για την κατάσταση και εμείς τις δικές μας. Η Ελλάδα ως κράτος – μέλος της ΕΕ συμμερίζεται την κοινή θέση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ στο θέμα αυτό αλλά η ουσία είναι πως όλοι μας θέλουμε μια Αίγυπτο σταθερή, μια Αίγυπτο δημοκρατική, μια Αίγυπτο που θα αποφύγει οποιαδήποτε διολίσθηση στη βία, μια Αίγυπτο η οποία μπορεί να λειτουργήσει πραγματικά ως χώρα κλειδί για την περιοχή, ως εγγυητής σταθερότητας, ασφάλειας στην περιοχή.
Η ανταλλαγή απόψεων που είχα με τον εκλεκτό συνάδελφο κ. Νταβούτογλου θα με βοηθήσουν πάρα πολύ και στις συζητήσεις που θα έχω το απόγευμα στη Μαγιόρκα με πολλούς συναδέλφους μου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ καθώς και στη συνάντηση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ τη Δευτέρα.
Ευχαριστώ για μια ακόμα φορά τον αγαπητό φίλο Αχμέτ Νταβούτογλου για την τόσο θερμή και φιλική υποδοχή και τον αναμένω το συντομότερο δυνατό στην Ελλάδα σε ανταπόδοση αυτής της επίσκεψης.
ΑΘ. ΕΛΛΙΣ: Να ρωτήσω τον κ. Νταβούτογλου αν θα μπορούσε να γίνει λίγο πιο συγκεκριμένος σε ό,τι αφορά τα οφέλη από την συνεργασία στον ενεργειακό τομέα που αναφέρατε προηγουμένως. Σε αυτό το πλαίσιο ή εμμέσως πώς βλέπει την προοπτική από την πλευρά της Ελλάδας για την ανακήρυξη της ΑΟΖ – ανακήρυξης και όχι οριοθέτησης… Θα μπορούσε αυτό το θέμα, που είναι λίγο ευαίσθητο, να αντιμετωπιστεί με το σωστό τρόπο και να κερδίσουν όλοι; Ευχαριστώ πολύ.
ΑΧ. ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ: Εάν αναφερθεί κανείς σε αυτούς τους δρόμους της ενέργειας, η Κασπία προκύπτει ότι είναι μια από τις σημαντικότερες οδούς. Για το θέμα αυτό έγιναν διάφορες εργασίες και χρηματοδοτικές ενέργειες. Ήρθαν στην επικαιρότητα θέματα διαφορετικών οδεύσεων. Αλλά οι δύο συμφωνίες που έγιναν τελευταία, στην ουσία μία, αλλάς ας πούμε ότι έχει σπάσει στα δύο, αυτή ήταν η καλύτερη από όλες. Αυτή ήταν η συμφωνία ΤΑΝΑP που είχε γίνει μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν. Έτσι, κατ αυτόν τον τρόπο οριστικοποιήθηκε η πορεία από την Κασπία, μέσω Τουρκίας στην Ανδριανούπολη. Υπήρχαν δύο εναλλακτικές περιπτώσεις. Και τώρα με τον αγωγό ΤΑP που θα υλοποιηθεί, έγινε το καλύτερο, το οποίο οριστικοποιήθηκε. Κι έτσι αυτή η επιλογή απέβη προς το συμφέρον και της Τουρκίας και της Ελλάδας. Βέβαια, πέραν αυτής της όδευσης, και για τις χώρες που βρίσκονται εκατέρωθεν του αγωγού μπορούν να γίνουν διασυνδέσεις έτσι ώστε να μεταφερθεί φυσικό αέριο. Πιστεύουμε ότι μετά την εξέλιξη αυτή θα υπάρξει και μια μεγάλη δυνατότητα συνεργασίας Τουρκίας και Ελλάδος στον ενεργειακό τομέα. Αυτό αποτελεί ένα νέο διάδρομο μεταξύ μας. Άλλωστε ήδη συνεχίζονται μεταξύ των δύο χωρών τόσο οι διερευνητικές συνομιλίες όσο και συνομιλίες που γίνονται για άλλα θέματα που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών. Εμείς θέλουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε μια περιοχή ειρήνης και ηρεμίας. Και σε αυτό τον τομέα κατά τις συνομιλίες διανύσαμε αρκετή απόσταση. Η προσπάθεια που θα γίνει και από τις δύο πλευρές προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι προς όφελος και των δύο χωρών. Εγώ θέλω να είμαι πολύ αισιόδοξος. Θα συμβεί όπως έγινε στην περίπτωση της Ανδριανούπολης (αγωγοί ΤΑP - ΤΑΝΑP). Το ίδιο πιστεύω θα συμβεί και στο Αιγαίο. Έτσι ώστε το Αιγαίο θα είναι μια περιοχή που θα συνδέει τους δύο λαούς.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Η σύνδεση των δύο αγωγών αλλάζει τα γεωγραφικά δεδομένα στην ουσία. Είναι για μας πολύ σημαντικό να υπάρχει διαφοροποίηση και σε σχέση με την προέλευση του φυσικού αερίου και σε σχέση με τις οδούς διέλευσης προς την Ελλάδα και προς την Ευρώπη γενικότερα. Άλλωστε, οι ανάγκες της ΕΕ σε φυσικό αέριο αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Θα χρειάζονται σε λίγα χρόνια 700 δις κβ κι εδώ έχουμε ένα αγωγό που προσθέτει στην αγορά 10 δις κβ. Είναι κάτι σημαντικό, αλλά αντιλαμβάνεστε πόσο μεγάλα είναι τα συνολικά μεγέθη.
Πάντως για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο ΤΑΡ όπως και ο ΤΑΝΑΡ είναι ένας αγωγός ειρήνης και ανάπτυξης. Τώρα, ως προς την ερώτησή σας, για την ΑΟΖ και γενικότερα για τις θαλάσσιες ζώνες, η απάντηση είναι πάρα πολύ απλή. Όλες οι χώρες γνωρίζουν ποιοι είναι οι κανόνες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Όλες οι χώρες προστατεύουν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου την εθνική τους κυριαρχία και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Όλες οι χώρες, όχι μόνο στην περιοχή μας αλλά παντού στον κόσμο έχουν υποχρέωση να συζητούν και να διαπραγματεύονται, όπου χρειάζεται, καλόπιστα και στο πλαίσιο της διεθνούς έννομης τάξης, ώστε να βρίσκονται κοινά συμφωνημένες λύσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ (REUTERS): Κατά τις συνομιλίες είπατε ότι συζητήσατε για το Κυπριακό. Τι είδους εργασίες θα κάνετε για να μπορέσει να ξεπεραστεί το εμπόδιο που επικρατεί στο θέμα αυτό κατά την περίοδο της Υπουργίας σας; Η ε/κ ηγεσία διόρισε έναν διαπραγματευτή, τον Ανδρέα Μαυρογιάννη. Τι σκέφτεστε να κάνει ο κ. Μαυρογιάννης, να επισκεφτεί την Τουρκία και να κάνει διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα;
Θα ήθελα να σας πω για τα σύνορα Τουρκίας – Συρίας στην επαρχία Ρεσουλάϊν, συνεχίζονται οι συγκρούσεις ανάμεσα στην Αντιπολίτευση της Συρίας και το παρακλάδι του ΡΚΚ, του ΡΥD και αυτό έχει αντίκτυπο και στην Τουρκία. Τελευταία έχουν υψώσει και τις σημαίες τους. Μπορείτε να σχολιάσετε αυτές τις εξελίξεις από την πλευρά της Τουρκίας;
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Πράγματι να αρχίσω από το θέμα της Κύπρου, θεωρώ σημαντική εξέλιξη το γεγονός ότι ορίστηκε διαπραγματευτής εκ μέρους της ε/κ κοινότητας. Ο διαπραγματευτής έχει τη θεσμική ευελιξία να κάνει όλες τις αναγκαίες επαφές. Το ιστορικό πλαίσιο του Κυπριακού το γνωρίζουμε, το διεθνές δικαιϊκό πλαίσιο του Κυπριακού το γνωρίζουμε, τις αποφάσεις του οργανισμού ΟΗΕ και το πλαίσιο της αποστολής του ΓΓ του ΟΗΕ και του εκπροσώπου του το γνωρίζουμε. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει ένας παράγοντας που θα αλλάξει τις εντυπώσεις, ένας παράγοντας που θα δώσει ώθηση στην διαδικασία αυτή.
Πάντα ψάχνουμε μια λύση που είναι δίκαιη, βιώσιμη, λειτουργική στο πλαίσιο που έχει ορίσει ο ΟΗΕ. Είναι προφανές ότι αν δεν έχουμε πολιτική βούληση και αν δεν έχουμε καλή πίστη δε θα βρούμε εύκολα τη λύση αυτή. Αλλά οι παράγοντες που μας καθοδηγούν είναι αυτοί που προανέφερα. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος μέλος του ΟΗΕ, κράτος της ΕΕ και της ζώνης του ευρώ. Βεβαίως υπάρχουν και οι δύο κοινότητες, η ε/κ και η τ/κ, οι οποίες επωμίζονται το βάρος των επαφών και των συνομιλιών προκειμένου να βρεθεί μια βιώσιμη, λειτουργική, δίκαιη λύση.
ΑΧ. ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ (ως προς τη Συρία): Παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό με μεγάλη προσοχή και μεγάλη ευαισθησία τις εξελίξεις που σημειώνονται στη Συρία και όχι μόνο στο Ρεσουλάϊν. Τόσο οι βομβαρδισμοί εναντίον της πόλης Χομς, όσο και οι συγκρούσεις στο Ρεσουλάϊν και στις γύρω περιοχές, δείχνουν πόσο οι εξελίξεις μπορούν να επηρεάζουν την ασφάλεια της Συρίας, αλλά και της Τουρκίας και όλης της περιοχής. Θα ήθελα και πάλι να εκφράσω συλλυπητήρια στους συγγενείς αυτού του νεαρού που έχασε την ζωή του από σφαίρα που δέχτηκε στο κεφάλι, η οποία ρίχτηκε από τη συριακή πλευρά.
Η Τουρκία έλαβε όλα τα απαιτούμενα μέτρα για αυτές τις επιθέσεις που προέρχονται από τη Συρία, από τις συγκρούσεις που γίνονται στο εσωτερικό της Συρίας, και από τις σφαίρες που εξοστρακίζονται και φθάνουν στην Τουρκία χτυπώντας άμαχο πληθυσμό. Και στο μέλλον, όπως και μέχρι τώρα θα λαμβάνονται όλα τα δυνατά μέτρα ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα αυτού του είδους οι επιθέσεις, οι προερχόμενες από τη Συρία. Βέβαια από τις συγκρούσεις στη Συρία έχει προκύψει ένα κενό, που προσπαθούν όπως και στην περίπτωση του Ρεσουλάϊν, να το αναπληρώσουν διάφορες δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί. Άλλωστε στην Συρία υπάρχει μια κατάσταση εμφυλίου πολέμου. Οποιαδήποτε κίνηση με την οποία θα δημιουργηθεί ένα de facto καθεστώς, ασφαλώς θα επιδεινώσει τα πράγματα. Βέβαια το συριακό καθεστώς δεν αποκλείεται να κάνει και κάποιες κινήσεις ώστε να προκαλέσει συγκρούσεις και στις διάφορες αντίπαλες ομάδες που υπάρχουν. Δε θα πρέπει κανείς να παρασυρθεί και να δεχτεί αυτού του είδους τις υποκινήσεις. Αφήστε πρώτα να καταλαγιάσουν τα πράγματα, αλλιώς θα δημιουργήσουν μεγαλύτερη ένταση. Εμείς το είπαμε επανειλημμένα ότι ποτέ δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές κάποιες de facto καταστάσεις με αυτό τον τρόπο, γιατί θα επιδεινώσουν τις εξελίξεις. Βεβαίως στην περίπτωση που υπάρξει ένα εκλεγμένο Κοινοβούλιο και θα μπορέσουν να συζητηθούν κάποια πράγματα, τότε θα αλλάξει απολύτως η κατάσταση. Αλλά μέχρι τη σύσταση του επίσημου Κοινοβουλίου δε θα πρέπει κανείς να πείθεται με τις ενέργειες που γίνονται και δε θα πρέπει να δημιουργούνται επιπλέον de facto καταστάσεις.
Θα ήθελα να τον ευχαριστήσω για το γεγονός ότι μία από τις πρώτες επισκέψεις μετά το διορισμό του στην θέση αυτή, την πραγματοποίησε στην Άγκυρα.
Αυτό αποτελεί μια σαφή εκδήλωση των καλών σχέσεων των δύο χωρών, που αναπτύχθηκαν ακόμα περισσότερο τελευταία και ως συνέπεια των συνόδων του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που πραγματοποιήσαμε τελευταία.
Σήμερα, καταρχήν, είχαμε την κατ’ ιδίαν συνάντηση και εν συνεχεία έγινε και η συνάντηση μεταξύ των αντιπροσωπειών των δύο χωρών, τις οποίες χαρακτηρίζουμε θετικές. Βεβαίως, τα θέματα που συζητήσαμε τα συνοψίσαμε σε τρία βασικά κεφάλαια : Το πρώτο κεφάλαιο ήταν οι διμερείς σχέσεις, το δεύτερο ήταν αυτό σχετικά με τις σχέσεις που έχουμε με την ΕΕ και το τρίτο είναι οι τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή.
Όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις θα πρέπει να σας πω ότι διατρέξαμε τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας και ότι το επόμενο Συμβούλιο θα πραγματοποιηθεί το προσεχές έτος στην Αθήνα. Θα πρέπει να σας πω ότι κι εγώ προτίθεμαι εντός του Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου να πραγματοποιήσω μια επίσκεψη στην Αθήνα, όπου κι εκεί θα μας δοθεί μια ευκαιρία να εξετάσουμε αυτά τα θέματα και να αποφασίσουμε για νέες συμφωνίες.
Ικανοποιεί πραγματικά όλους μας το γεγονός ότι υπάρχει ανάπτυξη στις εμπορικές, πολιτιστικές και τουριστικές σχέσεις, και στις σχέσεις στον τομέα της ενέργειας. Μια από τις περιπτώσεις είναι η συμφωνία για τους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου ΤΑP – ΤΑΝΑP που υπογράφτηκε τελευταία και δίνει μια καλή ευκαιρία για μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα της ενέργειας.
Σχετικά με τις διμερείς σχέσεις, υπογραμμίζω ότι αυτές βαίνουν όλο και καλύτερα. Συνεχίζονται οι διερευνητικές συνομιλίες αλλά και οι άλλες συνομιλίες που γίνονται κατά καιρούς. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να πω ότι ανταλλάξαμε απόψεις αναφορικά με την επίλυση του Κυπριακού, προκειμένου να κυριαρχήσει η ειρήνη, η ευημερία και η ηρεμία στη Μεσόγειο.
Βέβαια, όπως σας είπα και αρχικά, μιλήσαμε και για τις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ. Ειδικότερα, επειδή σε λίγους μήνες η Ελλάδα θα αναλάβει την προεδρία της ΕΕ, σήμερα βρήκαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για το θέμα αυτό. Συζητήσαμε για τα οικονομικά και πολιτικά θέματα με την ΕΕ και φυσικά για το θέμα των θεωρήσεων που παραμένει σε εκκρεμότητα. Ευχαριστήσαμε ιδιαίτερα την Ελλάδα για την υποστήριξη που παρέχει στην Τουρκία όσον αφορά την ένταξή της στην ΕΕ και ελπίζουμε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να παρέχει τη στήριξή της. Βεβαίως, η τελευταία δέσμη των θεμάτων που συζητήσαμε ήταν η Αραβική Άνοιξη και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, όπου αναπτύξαμε τις απόψεις και τις προσδοκίες μας.
Βέβαια ένα από θέματα που συζητήθηκαν ήταν οι τελευταίες εξελίξεις στην Αίγυπτο. Ανέπτυξα στο συνάδελφό μου την άποψή μου ότι πρέπει στη χώρα αυτή να επικρατήσει σεβασμός στην βούληση του λαού και την αντίληψή μας ότι επιβάλλεται να επικρατήσει ένα δημοκρατικό καθεστώς. Η κατάσταση έτσι όπως εξελίσσεται δεν μπορεί να παγιωθεί. Εμείς δεν υποστηρίζουμε στην Αίγυπτο ένα συγκεκριμένο άτομο. Υποστηρίζουμε τη δημοκρατία στη χώρα και ότι αυτό το καθεστώς δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει. Θα ήθελα να είμαστε όλοι σίγουροι για το ότι η δημοκρατία στην Αίγυπτο σύντομα θα αποκτήσει «σπονδυλική στήλη», θα πάψει να είναι η κατάσταση τόσο συγκεχυμένη και η δημοκρατία θα αποκτήσει βάση.
Συμφωνήσαμε με το συνάδελφό μου κύριο Βενιζέλο να έχουμε τακτικές συναντήσεις. Ίσως και μέσα στο καλοκαίρι να μας δοθεί η ευκαιρία να τα ξαναπούμε, γιατί υπάρχουν θέματα που ως γειτονικές χώρες πρέπει να τα συζητάμε συχνά.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Ευχαριστώ πάρα πολύ τον εκλεκτό συνάδελφο και φίλο κ. Νταβούτογλου για την πρόσκληση που μου απηύθυνε να επισκεφθώ την Άγκυρα. Η πρόσκλησή του μου έδωσε την ευκαιρία να είμαι σήμερα εδώ, λίγες μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου ως Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η επιλογή μου να είμαι σήμερα εδώ συμβολίζει τη σημασία που αποδίδουμε στις καλές ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Όπως πολύ ωραία περιέγραψε ο κ. Νταβούτογλου, το πρώτο αντικείμενο των συζητήσεών μας ήταν οι διμερείς σχέσεις. Οι επαφές ανάμεσα στις δύο Κυβερνήσεις στο πλαίσιο του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας αποδίδουν καρπούς. Αποφασίσαμε να οργανώσουμε το ταχύτερο δυνατό, κατά προτίμηση μόλις αρχίσει εξάμηνο της επόμενης Προεδρίας της Ελλάδας στην ΕΕ, την τρίτη συνάντηση υψηλού επιπέδου. Αποφασίσαμε επίσης να κινήσουμε, όπου χρειάζεται, τις εσωτερικές μας διαδικασίες, ώστε να κυρωθούν και να τεθούν σε ισχύ συμβάσεις που έχουν υπογραφεί στις δύο προηγούμενες συνόδους του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Η οικονομική μας συνεργασία, νομίζω ότι εμφανίζει τώρα ενδείξεις πολύ μεγάλης προόδου, αλλά έχουμε μπροστά μας τεράστιες δυνατότητες, στον τουρισμό, στις υποδομές, στις μεταφορές, στον χρηματοοικονομικό τομέα – σε όλα τα πεδία της πραγματικής οικονομίας.
Στον τουρισμό, ιδιαιτέρως, έχει πολύ μεγάλη σημασία να διευκολύνουμε τις θεωρήσεις ώστε να επιτρέψουμε τη διακίνηση των επισκεπτών μας από τη μία χώρα στην άλλη, στο πλαίσιο βεβαίως πάντα των ευρωπαϊκών υποχρεώσεών μας. Υπάρχουν, ωστόσο, επιπλέον δυνατότητες που πρέπει να τις αξιοποιήσουμε στο έπακρο.
Οι εξελίξεις σε σχέση με τους αγωγούς διέλευσης φυσικού αερίου είναι πάρα πολύ σημαντικές, γιατί και ο ΤΑP και ο ΤΑΝΑP αλλάζουν τα γεωγραφικά δεδομένα. Αποτελούν μια νέα πρόσθετη γέφυρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Είναι μια νέα παράμετρος όχι μόνο οικονομική, αλλά θα μου επιτρέψετε να πω και γεωπολιτική.
Βέβαια, οι διμερείς μας σχέσεις δεν έχουν μόνο την οικονομική και την πολιτική διάσταση, που είναι επίσης πάρα πολύ σημαντική, έχουν και την αμιγώς πολιτική, στην οποία αφιερώσαμε ένα σημαντικό μέρος της συζήτησής μας γιατί έπρεπε να κάνουμε μια ευρεία ανταλλαγή απόψεων και για το Κυπριακό και βεβαίως για το επίπεδο των πολιτικών σχέσεων των δύο χωρών. Αποφασίσαμε να συνεχιστούν οι γύροι των διερευνητικών συνομιλιών ανάμεσα στις δύο Κυβερνήσεις.
Το δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο είναι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Η Ελλάδα έχει κάνει την ιστορική επιλογή να στηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Για την Ελλάδα, αυτό είναι μια θεμελιώδης επιλογή και θα συμβάλλει στην προσπάθεια αυτή και κατά το εξάμηνο της ελληνικής Προεδρίας.
Για την Ελλάδα, μια ευρωπαϊκή Τουρκία, μια Τουρκία που κινείται μέσα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού νομικού και πολιτικού πολιτισμού και του ευρωπαϊκού κεκτημένου είναι ένας γείτονας που μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο, όχι μόνο για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, αλλά και για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, της περιοχής της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.
Τέλος, μιλήσαμε για τις εξελίξεις στον αραβικό κόσμο, ιδίως για τις εξελίξεις στην Αίγυπτο. Ο κ. Νταβούτογλου μας παρουσίασε τις εκτιμήσεις του για την κατάσταση και εμείς τις δικές μας. Η Ελλάδα ως κράτος – μέλος της ΕΕ συμμερίζεται την κοινή θέση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ στο θέμα αυτό αλλά η ουσία είναι πως όλοι μας θέλουμε μια Αίγυπτο σταθερή, μια Αίγυπτο δημοκρατική, μια Αίγυπτο που θα αποφύγει οποιαδήποτε διολίσθηση στη βία, μια Αίγυπτο η οποία μπορεί να λειτουργήσει πραγματικά ως χώρα κλειδί για την περιοχή, ως εγγυητής σταθερότητας, ασφάλειας στην περιοχή.
Η ανταλλαγή απόψεων που είχα με τον εκλεκτό συνάδελφο κ. Νταβούτογλου θα με βοηθήσουν πάρα πολύ και στις συζητήσεις που θα έχω το απόγευμα στη Μαγιόρκα με πολλούς συναδέλφους μου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ καθώς και στη συνάντηση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ τη Δευτέρα.
Ευχαριστώ για μια ακόμα φορά τον αγαπητό φίλο Αχμέτ Νταβούτογλου για την τόσο θερμή και φιλική υποδοχή και τον αναμένω το συντομότερο δυνατό στην Ελλάδα σε ανταπόδοση αυτής της επίσκεψης.
ΑΘ. ΕΛΛΙΣ: Να ρωτήσω τον κ. Νταβούτογλου αν θα μπορούσε να γίνει λίγο πιο συγκεκριμένος σε ό,τι αφορά τα οφέλη από την συνεργασία στον ενεργειακό τομέα που αναφέρατε προηγουμένως. Σε αυτό το πλαίσιο ή εμμέσως πώς βλέπει την προοπτική από την πλευρά της Ελλάδας για την ανακήρυξη της ΑΟΖ – ανακήρυξης και όχι οριοθέτησης… Θα μπορούσε αυτό το θέμα, που είναι λίγο ευαίσθητο, να αντιμετωπιστεί με το σωστό τρόπο και να κερδίσουν όλοι; Ευχαριστώ πολύ.
ΑΧ. ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ: Εάν αναφερθεί κανείς σε αυτούς τους δρόμους της ενέργειας, η Κασπία προκύπτει ότι είναι μια από τις σημαντικότερες οδούς. Για το θέμα αυτό έγιναν διάφορες εργασίες και χρηματοδοτικές ενέργειες. Ήρθαν στην επικαιρότητα θέματα διαφορετικών οδεύσεων. Αλλά οι δύο συμφωνίες που έγιναν τελευταία, στην ουσία μία, αλλάς ας πούμε ότι έχει σπάσει στα δύο, αυτή ήταν η καλύτερη από όλες. Αυτή ήταν η συμφωνία ΤΑΝΑP που είχε γίνει μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν. Έτσι, κατ αυτόν τον τρόπο οριστικοποιήθηκε η πορεία από την Κασπία, μέσω Τουρκίας στην Ανδριανούπολη. Υπήρχαν δύο εναλλακτικές περιπτώσεις. Και τώρα με τον αγωγό ΤΑP που θα υλοποιηθεί, έγινε το καλύτερο, το οποίο οριστικοποιήθηκε. Κι έτσι αυτή η επιλογή απέβη προς το συμφέρον και της Τουρκίας και της Ελλάδας. Βέβαια, πέραν αυτής της όδευσης, και για τις χώρες που βρίσκονται εκατέρωθεν του αγωγού μπορούν να γίνουν διασυνδέσεις έτσι ώστε να μεταφερθεί φυσικό αέριο. Πιστεύουμε ότι μετά την εξέλιξη αυτή θα υπάρξει και μια μεγάλη δυνατότητα συνεργασίας Τουρκίας και Ελλάδος στον ενεργειακό τομέα. Αυτό αποτελεί ένα νέο διάδρομο μεταξύ μας. Άλλωστε ήδη συνεχίζονται μεταξύ των δύο χωρών τόσο οι διερευνητικές συνομιλίες όσο και συνομιλίες που γίνονται για άλλα θέματα που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών. Εμείς θέλουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε μια περιοχή ειρήνης και ηρεμίας. Και σε αυτό τον τομέα κατά τις συνομιλίες διανύσαμε αρκετή απόσταση. Η προσπάθεια που θα γίνει και από τις δύο πλευρές προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι προς όφελος και των δύο χωρών. Εγώ θέλω να είμαι πολύ αισιόδοξος. Θα συμβεί όπως έγινε στην περίπτωση της Ανδριανούπολης (αγωγοί ΤΑP - ΤΑΝΑP). Το ίδιο πιστεύω θα συμβεί και στο Αιγαίο. Έτσι ώστε το Αιγαίο θα είναι μια περιοχή που θα συνδέει τους δύο λαούς.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Η σύνδεση των δύο αγωγών αλλάζει τα γεωγραφικά δεδομένα στην ουσία. Είναι για μας πολύ σημαντικό να υπάρχει διαφοροποίηση και σε σχέση με την προέλευση του φυσικού αερίου και σε σχέση με τις οδούς διέλευσης προς την Ελλάδα και προς την Ευρώπη γενικότερα. Άλλωστε, οι ανάγκες της ΕΕ σε φυσικό αέριο αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Θα χρειάζονται σε λίγα χρόνια 700 δις κβ κι εδώ έχουμε ένα αγωγό που προσθέτει στην αγορά 10 δις κβ. Είναι κάτι σημαντικό, αλλά αντιλαμβάνεστε πόσο μεγάλα είναι τα συνολικά μεγέθη.
Πάντως για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο ΤΑΡ όπως και ο ΤΑΝΑΡ είναι ένας αγωγός ειρήνης και ανάπτυξης. Τώρα, ως προς την ερώτησή σας, για την ΑΟΖ και γενικότερα για τις θαλάσσιες ζώνες, η απάντηση είναι πάρα πολύ απλή. Όλες οι χώρες γνωρίζουν ποιοι είναι οι κανόνες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Όλες οι χώρες προστατεύουν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου την εθνική τους κυριαρχία και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Όλες οι χώρες, όχι μόνο στην περιοχή μας αλλά παντού στον κόσμο έχουν υποχρέωση να συζητούν και να διαπραγματεύονται, όπου χρειάζεται, καλόπιστα και στο πλαίσιο της διεθνούς έννομης τάξης, ώστε να βρίσκονται κοινά συμφωνημένες λύσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ (REUTERS): Κατά τις συνομιλίες είπατε ότι συζητήσατε για το Κυπριακό. Τι είδους εργασίες θα κάνετε για να μπορέσει να ξεπεραστεί το εμπόδιο που επικρατεί στο θέμα αυτό κατά την περίοδο της Υπουργίας σας; Η ε/κ ηγεσία διόρισε έναν διαπραγματευτή, τον Ανδρέα Μαυρογιάννη. Τι σκέφτεστε να κάνει ο κ. Μαυρογιάννης, να επισκεφτεί την Τουρκία και να κάνει διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα;
Θα ήθελα να σας πω για τα σύνορα Τουρκίας – Συρίας στην επαρχία Ρεσουλάϊν, συνεχίζονται οι συγκρούσεις ανάμεσα στην Αντιπολίτευση της Συρίας και το παρακλάδι του ΡΚΚ, του ΡΥD και αυτό έχει αντίκτυπο και στην Τουρκία. Τελευταία έχουν υψώσει και τις σημαίες τους. Μπορείτε να σχολιάσετε αυτές τις εξελίξεις από την πλευρά της Τουρκίας;
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Πράγματι να αρχίσω από το θέμα της Κύπρου, θεωρώ σημαντική εξέλιξη το γεγονός ότι ορίστηκε διαπραγματευτής εκ μέρους της ε/κ κοινότητας. Ο διαπραγματευτής έχει τη θεσμική ευελιξία να κάνει όλες τις αναγκαίες επαφές. Το ιστορικό πλαίσιο του Κυπριακού το γνωρίζουμε, το διεθνές δικαιϊκό πλαίσιο του Κυπριακού το γνωρίζουμε, τις αποφάσεις του οργανισμού ΟΗΕ και το πλαίσιο της αποστολής του ΓΓ του ΟΗΕ και του εκπροσώπου του το γνωρίζουμε. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει ένας παράγοντας που θα αλλάξει τις εντυπώσεις, ένας παράγοντας που θα δώσει ώθηση στην διαδικασία αυτή.
Πάντα ψάχνουμε μια λύση που είναι δίκαιη, βιώσιμη, λειτουργική στο πλαίσιο που έχει ορίσει ο ΟΗΕ. Είναι προφανές ότι αν δεν έχουμε πολιτική βούληση και αν δεν έχουμε καλή πίστη δε θα βρούμε εύκολα τη λύση αυτή. Αλλά οι παράγοντες που μας καθοδηγούν είναι αυτοί που προανέφερα. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος μέλος του ΟΗΕ, κράτος της ΕΕ και της ζώνης του ευρώ. Βεβαίως υπάρχουν και οι δύο κοινότητες, η ε/κ και η τ/κ, οι οποίες επωμίζονται το βάρος των επαφών και των συνομιλιών προκειμένου να βρεθεί μια βιώσιμη, λειτουργική, δίκαιη λύση.
ΑΧ. ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ (ως προς τη Συρία): Παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό με μεγάλη προσοχή και μεγάλη ευαισθησία τις εξελίξεις που σημειώνονται στη Συρία και όχι μόνο στο Ρεσουλάϊν. Τόσο οι βομβαρδισμοί εναντίον της πόλης Χομς, όσο και οι συγκρούσεις στο Ρεσουλάϊν και στις γύρω περιοχές, δείχνουν πόσο οι εξελίξεις μπορούν να επηρεάζουν την ασφάλεια της Συρίας, αλλά και της Τουρκίας και όλης της περιοχής. Θα ήθελα και πάλι να εκφράσω συλλυπητήρια στους συγγενείς αυτού του νεαρού που έχασε την ζωή του από σφαίρα που δέχτηκε στο κεφάλι, η οποία ρίχτηκε από τη συριακή πλευρά.
Η Τουρκία έλαβε όλα τα απαιτούμενα μέτρα για αυτές τις επιθέσεις που προέρχονται από τη Συρία, από τις συγκρούσεις που γίνονται στο εσωτερικό της Συρίας, και από τις σφαίρες που εξοστρακίζονται και φθάνουν στην Τουρκία χτυπώντας άμαχο πληθυσμό. Και στο μέλλον, όπως και μέχρι τώρα θα λαμβάνονται όλα τα δυνατά μέτρα ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα αυτού του είδους οι επιθέσεις, οι προερχόμενες από τη Συρία. Βέβαια από τις συγκρούσεις στη Συρία έχει προκύψει ένα κενό, που προσπαθούν όπως και στην περίπτωση του Ρεσουλάϊν, να το αναπληρώσουν διάφορες δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί. Άλλωστε στην Συρία υπάρχει μια κατάσταση εμφυλίου πολέμου. Οποιαδήποτε κίνηση με την οποία θα δημιουργηθεί ένα de facto καθεστώς, ασφαλώς θα επιδεινώσει τα πράγματα. Βέβαια το συριακό καθεστώς δεν αποκλείεται να κάνει και κάποιες κινήσεις ώστε να προκαλέσει συγκρούσεις και στις διάφορες αντίπαλες ομάδες που υπάρχουν. Δε θα πρέπει κανείς να παρασυρθεί και να δεχτεί αυτού του είδους τις υποκινήσεις. Αφήστε πρώτα να καταλαγιάσουν τα πράγματα, αλλιώς θα δημιουργήσουν μεγαλύτερη ένταση. Εμείς το είπαμε επανειλημμένα ότι ποτέ δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές κάποιες de facto καταστάσεις με αυτό τον τρόπο, γιατί θα επιδεινώσουν τις εξελίξεις. Βεβαίως στην περίπτωση που υπάρξει ένα εκλεγμένο Κοινοβούλιο και θα μπορέσουν να συζητηθούν κάποια πράγματα, τότε θα αλλάξει απολύτως η κατάσταση. Αλλά μέχρι τη σύσταση του επίσημου Κοινοβουλίου δε θα πρέπει κανείς να πείθεται με τις ενέργειες που γίνονται και δε θα πρέπει να δημιουργούνται επιπλέον de facto καταστάσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου